Bodleian Library
Univertiy of Oxford Manuscripts and Archives at Oxford University
  • Home
  • About
  • Help

Help with advanced searching

William de Lanicea, Jordanus de Pisis (?), Nicolaus Stoer, Evangelium Nicodemi, Speculum humanae saluationis, etc.; Germany (Görlitz), 1417–1419

MS. Hamilton 6

Bodleian Libraries, University of Oxford

Details

This item is described in 1 online catalogue.?

For the main catalogue entry, see: Medieval manuscripts in Oxford libraries

Description

From Medieval manuscripts in Oxford libraries

This is an extract only. For more information, see the catalogue record in Medieval manuscripts in Oxford libraries.

Medieval manuscripts in Oxford libraries contains descriptions of all known Western medieval manuscripts held in the Bodleian Libraries, and of medieval manuscripts in selected Oxford colleges. Learn more.

Title

William de Lanicea, Jordanus de Pisis (?), Nicolaus Stoer, Evangelium Nicodemi, Speculum humanae saluationis, etc.; Germany (Görlitz), 1417–1419

Shelfmark

MS. Hamilton 6

Associated place

Saxony

Place of origin

Germany

German, Görlitz (in part)

Date

14th century, middle or second half

13th century, second quarter or middle

fifteenth-century

1417–1419

Language

Latin

German

Contents

Fol. 1 is a nineteenth-century table of contents.
(fol. 3v) Followed by table of contents listing all the texts in the manuscript (to fol. 339va).
1. (fols. 4ra–72va) William de Lanicea Dieta salutis
1.1. (fols. 4ra–61va) Rubric: Incipit dieta salutis Prologus
1.2. (fols. 61vb–67vb) Rubric: In prima dominica adventus domini
1.3. (fols. 68ra–72va) Rubric: Incipit tabula diete salutis
2. (fols. 75ra–102vb) ⟨Jordanus de Pisis (?)⟩ ⟨Sermones de tempore⟩
(fol. 75ra) Incipit: Veniet desideratus cunctis gentibus Aggey ijo Nota quod triplex est aduentus christi Primus in mundo Secundus in cordis scrinio
(fol. 102rb) Incipit: Sol obscurabitur et luna non dabit lumen suum Mt. xxiiijo Nota quod in nouissimo die triplex sol obscuratur sol naturalis sol doctrinalis et supernaturalis
(fol. 77v) Incipit: Postquam consumati sunt dies octa Luce ijo Nota quod homo debet circumcidi tripliciter Primo cogitacione 2º locucione 3º operacione
3. (fols. 103ra–112rb) ‘Sermones de animabus’
3.1. (fol. 103ra) Incipit: Memorare nouissima tua et in eternum non peccabis [Eccles. 7.40] Memoria mortis bona est
3.2. (fol. 104ra) Incipit: Memorare nouissima tua et in eternum non peccabis Eccl. vjo Quia bonum est mortem nostram premeditari
3.3. (fol. 105rb) Incipit: Memorare nouissima tua i(d est) quinque que tibi contingunt que habentur in hiis versibus
3.4. (fol. 106ra) Incipit: Miseremini mei miseremini mei saltem vos amici mei Job 19 [21] Nota Job quedam verba locutus in persona propria quedam in persona ecclesie uel nature humane
3.5. (fol. 107vb) Incipit: Vel possit sic capere dominus porrexit eis manum misericordie quando eos plasmavuit creando
3.6. (fol. 108va) Incipit: Ne tradas domine animas confitentium tibi Et pauperum tuorum ne obliuiscaris in finem [Ps. 73.19] Vox est ecclesie orans pro viuis
3.7. (fol. 110ra) Incipit: Leprosi leuauerunt vocem suam dicentes iesu preceptor miserere nostri Lucis [17.13] Tria notantur in prefatis scilicet persone vociferantes persona ad quem fit vociferacio
4.1. (fols. 113ra–117rb) Rubric: Sermo de corea
4.2. (fol. 117ra–117va) Rubric: Item questiones super eodem
5. (fols. 118ra–129vb) Rubric: Ewangelium Nychodemi
(fols. 118ra–127rb) Euangelium Nicodemi
(fol. 127rb–va) Epistola Pilati
(fol. 127va–129vb) Somnium Neronis
6. (fols. 131ra–166rb) Speculum humane saluacionis
7.1. (fols. 166v–167r) Incipit: Prisca fab aug vincenti ^pau po^ nobile lumen
7.2. (fols. 167v–168r) Rubric: Nota tabulam optimam pro Interuallo pro litteris dominicalibus
Fols. 168v-169r blank.
8. (fol. 169v) Incipit: Notandum quod triplex ese[sic] natiuitas cristi. Prima dicitur eterna
9. (fols. 170ra–189rb) Sermones Dominicales
9.1. (fol. 170ra) Rubric: Incipit aliud super ewangelia
9.2. (fol. 170rb) Incipit: Cum appropinquasset iesus ierosolimis Mt. xxi Quinque ponuntur in hoc ewangelio circa adventum domini in carnem. Primo ponitur causa motiua
9.3. (fol. 170va) Incipit: Erunt signa in sole et lune Luc. 21 Nota quod propter sex signa apparebit dominus signa terribilia in creaturis ante iudicium
9.4. (fol. 171ra) Incipit: Cum audisset iohannes in vinculis Mt. ij Nota quod peccatum quinque mala facit in anima. Primo eam excecat
9.5. (fol. 171ra) Incipit: Beatus qui non fuit scandalizatus in me Nota quod multi scandalizantur
9.6. (fol. 171rb) Incipit: Ego vox clamantis in deserto Joh. 1o Nota quod christus clama(ui)t et adhuc clamat
9.7. (fol. 171vb) Incipit: Cum esset desponsata mater iesu etc. Mt. 1o Ioseph a tribus in hoc ewangelio commendatur ab obseruacione legis
9.8. (fol. 172ra) Incipit: Factus est ex semine dauid secundum carnem Ro. 1o Nota quod christus voluit nasci de stirpe dauid propter .v. Primo ut esset rex
9.9. (fol. 172rb) Incipit: Ewangelizo vobis gaudium magnum Luc. 2 Nota quod propter plura gaudium vtilitatis[sic] dicitur magnum diuitissime [sic for diutissime] exspectatum
9.10. (fol. 173ra) Incipit: Ecce positus hic in ruinam Luc. 2 Nota quod christus est in ruinam multorum Luc. xix. Non per causam quia venit
9.11. (fol. 173rb) Incipit: Cum natus esset iesus in betlehem Mt. 2 In hoc ewangelio beati magi multipliciter conmendantur. Primo quia celeriter dominum quesierunt
9.12. (fol. 173va) Incipit: Quid est quod me querebatis Luc. 2 Nota quod septem de causis peccator non potest dominum invenire. Primo quia non querit
9.13. (fol. 173bv) Incipit: Nupcie facte sunt Jo. 2 Circa matrimonium Primo sciendum quod licitum sit relinquere sponsum sponsa et econtrario ante copulacionem
9.14. (fol. 174rb) Incipit: Domine si vis p(o)t(es) me mundare Mt. viijo Nota quod peccatum comparatur lepre propter plura. Primo quia peccatum totam animam inficit
9.15. (fol. 174va) Incipit: Ascendente iesu in nauiculam Mt. viijo Ecce motus magnus etc. Per nauiculam designatur ecclesia. Nauicula enim beati petri est
9.16. (fol. 174vb) Incipit: Ite in vineam meam Mt. xx Nota quod penitencia comparatur vinee propter plura. Primo quia penitencia de facile impedi
9.17. (fol. 175ra) Incipit: Exiit qui seminat seminare Luc. viiijo Nota quod eli(mosin)a comparatur semini propter plura. Primo quia sicud seminas elegit meliora
9.18. (fol. 175va) Incipit: Filius hominis tradetur principibus sacerdotum Luc. xviijo [recte Mk 10.33] Circa passionem christi hic quinque ponuntur scilicet tradicio illusio conspuicio flagellacio et occisio
9.19. (fol. 176ra) Incipit: Cvm ieiunasset quadraginta diebus Mt. iiijo Nota ad hoc quod ieiunium sit meritorium debet iiijor habere. Primum debet esse voluntarium
9.20. (fol. 176rb) Incipit: Miserere mei fili dauid Mt. xvo Nota quod septem sunt necessaria homini qui wult exaudiri
9.21. (fol. 176vb) Incipit: Erat iesus eiciens demonium [Luke 11.14] Nota quod multis modis possumus eicere temptaciones demonum
9.22. (fol. 177ra) Incipit: Est puer vnus hic Io vjo Nota quod possumus pueri pluribus modis [sic]. Primo per conseruacionem Innocencie
9.23. (fol. 177rb) Incipit: Quis ex vobis arguet me de peccato Joh. viijo Nota quod propter plura non possumus dominum arguere de peccatis nostris
9.24. (fol. 177va) Incipit: Ascendam in palmam et aprehendam fructum[sic] eius Can. viiijo [Ct. 7.8] Nota quod crux domini dicitur palma propter plura. Primo quia durum habuit ascensum
9.25. (fol. 178ra) Incipit: Egrediemini filii syon et videte regem sa(lomonem) etc. Can. iijo Nota quod synagoga mater christi plura in signia pro derisione dedit christo
9.26. (fol. 178rb) Incipit: Maria Magdalena et Jacobi et salomee emerunt aromata etc. Marci xvjo. Adventus istarum sanctarum feminarum ad deo sepulchr(um) [sic] commendatur a pluribus
9.27. (fol. 178vb) Incipit: Venit iesus iamuis[sic] clausis Joh. xx Nota quod plura faciunt christum venire ad animam. Primum est tribulacio Exodi iijo
9.28. (fol. 179ra) Incipit: Christus passus est pro nobis 1e Petri 2o Nota quod omne peccatum aut originale aut actuale aut tantum in voluntate
9.29. (fol. 179rb) Incipit: Ego sum bonus pastor Joh. xo Nota quilibet pastor bonus spiritualis debet in se habere tria quinque [sic] Primo debet animam suam ponere pro ouibus
9.30. (fol. 179vb) Incipit: Obsecro vos tamquam aduenas et peregrinos ab(stinere) vobis a car(nalibus) de(sideriis) que milita⟨n⟩t carnalia desideria [1 Pet. 2.11] Quatuor modis militant carnalia desideria aduersus animam
9.31. (fol. 179vb) Incipit: Mulier cum parit Jo. 16 Circa partum spiritualem. Nota pericula plura.
9.32. (fol. 180ra) Incipit: Vado ad eum qui me misit Jo. 16 Nota quod propter plura necesse fuit christum ascendere ad patrem. Primo ad introducendum
9.33. (fol. 180rb) Incipit: Si quid petieritis patrem in nomine meo dabit Johannis 16 Nota quod propter sex fit homo indignus exaudiri a deo. Primo si petat excellenciam super alios
9.34. (fol. 180va) Incipit: Cvm venerit paraclitus Jo. xvo Nota quod spiritus sanctus non venit corporaliter Joh. iiijo
9.35. (fol. 180vb) Incipit: Apparuerunt illis disperdite lingue tamquam ignis Actuum 2o Nota quod spiritus sanctus venit sub multiplici methaphora secundum capacitatem recipiencium
9.36. (fol. 181rb) Incipit: Homo quidam erat diues Luc. 16 Nota quod mali permittuntur a deo prosperari hic propter plura. Primo ut saltem per beneficia dei conuertantur
9.37. (fol. 181va) Incipit: Homo quidam fecit cenam magnam Luc. xiiijo Cena hec designat eternam refecionem in qua dominus el(e)c(t)is hominibus quinque fercula plura dat quam angelis
9.38. (fol. 182ra) Incipit: Erant appropinquantes ad iesum publicani ut audirent eum Luc. xvo Nota quod plura sunt qui trahunt nos ad christum. Primum est bonitas
9.39. (fol. 182va) Incipit: Estote misericordes Luc. vjo Nota quinque de misericordia patris. Primo quia omnibus est communis
9.40. (fol. 182va) Incipit: Cum turbe multe irruerent ad iesum ut audirent Luc. vo Nota quod mundus comparatur mari propter plura. Primo sicud per mare nullus saluatur nisi per lignum
9.41. (fol. 183ra) Incipit: Nisi habundauerit iusticia vestra plus quam scribarum Phari(seorum) [Mt. 5.20] Nota quod propter plura reprobatur reprobari a christo iusticia phariseorum
9.42. (fol. 183va) Incipit: Nota per septem panes Marci viijo intelliguntur septem misericordie quas deus peccatoribus
9.43. (fol. 184rb) Incipit: Attendite a falsis prophetis qui veniunt ad vos etc. Mt. vijo Nota quod sunt false prophete a quibus cauendum est. Primus est dyabolus
9.44. (fol. 184vb) Incipit: Homo quidem erat diues et habebat etc. Luc. xvjo Nota quod propter plura hic villicus dictus villicus iniquitatis
9.45. (fol. 185ra) Incipit: Videns ciuitatem iesus fleuit super illam etc. [Luke 19.41] Nota quod dominus fleuit super ierusalem propter plura. Primo propter falsam intelligenciam
9.46. (fol. 185va) Incipit: Duo homines ascenderunt in templum Luc. xviijo Nota quod quinque genera hominum difficulter ascendunt
9.47. (fol. 185vb) Incipit: Bene fecit omnia surdus etc. Marci vijo Primo quia inutiliter portat cor corpor’ sicud surdus aures
9.48. (fol. 186rb) Incipit: Samaritanus iter faciens Luc. 10 Samaritanus interpretatur custos et dominus noster iesus custodit uos quinque modis
9.49. (fol. 186vb) Incipit: Occurunt[sic] et decem viri leprosi qui steterunt a longe Luc. xvijo Nota quod isti leprosi peccatores fuerunt et se peccatores cognouerunt
9.50. (fol. 187ra) Incipit: Scit pater celestis quia etc. Mt. vjo [32] Nota quod deus pater noster est triplicater. Primo propter paternam generacionem
9.51. (fol. 187rb) Incipit: Ecce defunctus efferebatur Luc. vijo Nota quod aliquando homines moriuntur cicius
9.52. (fol. 187vb) Incipit: Ecce homo quidam ydropicus erat ante illum [Luke 14.2] Nota quod peccator dicitur ydropicus propter plura. Primo quid sicud ydropicus
9.53. (fol. 188ra) Incipit: Diliges dominum deum tuum etc. Mt. 22 Per multa signa cognoscitur diligens deum. Primo fideligenter et libenter audit verbum dei
9.54. (fol. 188rb) Incipit: Ascendens iesus in naviculam Mt. 9 Nota penitencia comparatur naui propter plura. Primo sicud nullus potest transire mare sine naui
9.55. (fol.188vb) Incipit: Simile est regnum celorum homini regi qui fecit nupcias filio suo Mt. 22 Nota quod propter plura sponsus christus anime prediligendus est sponso carnali
9.56. (fol. 189rb) Incipit: Erat quidam regulus cuius filius infirmabatur Joh. iiijo Nota quod propter plura peccator comparatur febricitanti. Primo quia appetit sibi contraria
9.57. (fol. 189va) Incipit: Redde quod debes Mt. 18 Nota quod in dei iudicii im(?)probis exigitur racio de septem
9.58. (fol. 189vb) Incipit: Ascondite[sic] michi nummisma census Mt. 22 Nota quod moneta dei a moneta mundi seruus dei a seruis mundi propter plura discernitur
9.59. (fol. 190ra–rb) Incipit: Filia fides tua saluam te fecit Mt. 9 Nota quod fides ad hoc quod saluum faciet credentem septem debet habere
10. (fols. 191ra–193ra) Rubric: Sermo de nouo sacerdote
11. (fols. 194ra–339va) Nicolaus Stoer Expositio officii Missae
12. (fol. 340rb–340vb) A brief chronicle of Saxony, 1408–62, in one hand to 1422, then in several (contemporary?) hands
13. (fols. 341r–347v) To judge from the different paper stock, and their absence from the table of contents on fol. 3v, these leaves are a fifteenth-century addition to the original manuscript.
13.1. (fol. 341r) Rubric: Capitula tocius Biblie
13.2. (fol. 341v–342r) Rubric: Istis omnibus prohibetur Sacra Communio
13.3. (fols. 342v–343r) Rubric: Benedictio Vini in festum s. Ioannis Evangeliste [later hand]
13.4. (fols. 343va–344va) Sermon
13.5. (fol. 344va–b) Incipit: Sciendum quod pascha dicitur phase quod est transitus Quia angelus exterminator ad preceptum dei transsiuit
Fols. 346r-347r blank.
13.6. (fol. 347v) Verses on the duties of a priest attributed to Johann Hoffmann bp. of Meissen (d. 1451)
MS. Hamilton 6 - endleaves (fols. [i], [ii], [348], [349])
Ludolf of Hildesheim Summa dictaminis
MS. Hamilton 6 - endleaf (fol. 2)
Ps.-Albertus Magnus Commentary on Apocalypse

Form

codex

Support

paper Fols. 1–340: apparently more than one watermark, often indistinct. Fol. 193, tête de Boeuf/Ochsenkopf, 106 × 43 mm., between chainlines, 40mm. between chainlines; cf. Piccard I.xi.110–111. Fols. 341–347: watermark, sword with circle, 100 × 23 mm. between chainlines, c. 41 mm. between chainlines; cf. Piccard IX.vii.512–518.

Physical extent

i + 2 (medieval) + i + 1 (medieval) + 345 + 2 (medieval) + i folios

Hands

Gothic cursive (cursiva)

Decoration

Coloured initials.

Rubrics.

Binding

Blind-stamped calfskin (?) over boards, 15th century. Stamps: blattwerk [lily?] (cf. Einbanddatenbank s030419); vierblatt (cf. s030420), vierblatt (cf. s030421, all associated with the 'Löwe in Schild IIa' workshop (Einbanddatenbank 502651s; Schwenke-Schunke II.217). Two strap-and-pin fastenings, lost; 4+1 bosses on the front and back boards, lost.

Acquisition

Presented to the Bodleian Library by his sons and received in 1857.

Provenance

Colophons, fol. 3v (covering the whole volume to fol. 340), fol. 72v (covering fols. 4–72v), and fol 102v (covering fols. 75–102v). That on fol. 3v shows that the undated parts after fol. 102 were written by 1419.

Damaged inscription, fol. 3r: Anno domini mº cccc xvij inceptus est presens liber mensis ap p’a in Gorlicz hora quat, suggesting that parts of the manuscript were in existence by 1417.

Attributed by Krämer on uncertain grounds and with query to St Peter's, Erfurt; perhaps more probably from the Cisterican abbey of Neuzelle given the manuscript's origin (and cf. some similarities with other bindings from Neuzelle), but positive evidence is lacking. The endleaf fol. 2 provides a further association with Neuzelle, but it is uncertain when it was bound into the present volume.

Not identifiable in the 1836 catalogue of Friedrich Gottlieb Julius von Bülow, 1760-?1831.

Sir William Hamilton, 1788–1856

View full record in Medieval manuscripts in Oxford libraries

See this item

Requesting

For information on how to request this item, see Medieval manuscripts in Oxford libraries.

Viewing

This item is available to view online:

  • Digital Bodleian (full digital facsimile)

Connections

People associated with this object

  • Ludolphus, Hildesheimensis, -1260

  • Stoer, Nicolaus, -1424

  • Guilelmus, de Lancea, ca. 1310

  • Albertus, Magnus, pseudo

  • Taddeo, Dino, ca. 1359

  • Hamilton, William, Sir, 1788-1856

  • Hoffmann, Johannes, 1375-1451

  • Giordano, da Pisa, 1260-1311

  • Nuendorff, Apeczkouen, presbiter, fl. 1417-1419

  • Waldhauser, Konrád, approximately 1326-1369

View full record

See this itemFind out how to request this item

View online
Bodleian Libraries, University of Oxford

On this page

  • Overview
  • Description from Medieval manuscripts in Oxford libraries
  • See this item
  • Connections
  • Accessibility
  • Privacy policy
  • Cookies
  • Terms of use
  • Contact

© Bodleian Libraries, University of Oxford 2025

  • Mellon Foundation
  • Bodleian Libraries, Univertiy of Oxford
We use cookies to help give you the best experience on our website. By continuing without changing your cookie settings, we assume you agree to this. Please read our cookie policy to find out more. Cookie Policy