Bodleian Library
Univertiy of Oxford Manuscripts and Archives at Oxford University
  • Home
  • About
  • Help

Help with advanced searching

Texts and illustrations relating to medicine, prognostication and arithmetic; England, late 13th-early 14th century

MS. Ashmole 399

Bodleian Libraries, University of Oxford

Details

This item is described in 1 online catalogue.?

For the main catalogue entry, see: Medieval manuscripts in Oxford libraries

Description

From Medieval manuscripts in Oxford libraries

This is an extract only. For more information, see the catalogue record in Medieval manuscripts in Oxford libraries.

Medieval manuscripts in Oxford libraries contains descriptions of all known Western medieval manuscripts held in the Bodleian Libraries, and of medieval manuscripts in selected Oxford colleges. Learn more.

Title

Texts and illustrations relating to medicine, prognostication and arithmetic; England, late 13th-early 14th century

Shelfmark

MS. Ashmole 399

Place of origin

English

Date

13th century, third quarter

13th century, end – 14th century, beginning (in part c. 1299 (?))

Language

Latin

No linguistic content

Contents

MS. Ashmole 399 – Part 1 (fols. 1–32, 35–71)
Items 8, 11, 12, 13 and 14 were copied from Oxford, Pembroke College, MS. 21 (England, late 13th century); see M. Green, in Scriptorium 50 (1996) p. 163 n. 97. For the Pembroke MS., which is digitized, see N. Ker, Medieval Manuscripts in British Libraries III (1983) 689–93.
1. (fols. 1r–13r) De physiognomia
a. (fol. 13rb) Medical recipes
Incipit: Ad probandum utrum mulier fuerit uirgo R. lapatium acutum et ponam in igne
Incipit: Ad coagulandum lac R. folia
Incipit: Ad lepram puluis puluerizetur radix draganti
Incipit: Vngues remoueantur cum riȝi cocto in aceto fortissimo emplaustrato
b. (fol. 13v) Full page diagram of the female reproductive system (see decoration and cf. item 6 below) with texts added in some of the empty space. Texts are described according to 'columns' formed by the diagram, from left to right.
Rubric: Ad verucas delendas
Incipit: Si tu uelis scire utrum mulier sit pregnans
Incipit: Si in partu laborat mulier da diptanni cum appozimate fenugreci
Incipit: Nota quod Henricus de parci curatus est de lapide per solam hasti regie aquam
Incipit: Experimentum quod nunquam fallit et hoc quando dubitacio fit an culpa fit ex parte viri an m(ulieris) proueniat inpedimentum
Incipit: Ruta a proprietate contra fetum mortuum
2. (fols. 14ra–15ra) Muscio Gynaecia
(fol. 14ra) Incipit: Si in pedibus descendit
(fol. 14ra) Incipit: Si unum pedem foras habuerit
(fol. 14rb) Incipit: Si diuisis pedibus
(fol. 14rb) Incipit: Si genu ostenderit
(fol. 14va) Incipit: Si ambas naticas foras ostendat manibus extensis
(fol. 14va) Text lacking for the sixth diagram.
(fol. 14vb) Incipit: Si in naticas descendit uel sederit manibus coniunctis
(fol. 14vb) Incipit: Quociens dupplicatur fuerit quid faciemus
(fol. 15ra) Incipit: Si plures uno fuerit
(fol. 15ra) Incipit: Si diuersum iacet
3. (fols. 15rb–16rb) Constantinus Africanus De genitalibus membris
4. (fols. 16va–vb, 17r) Chiromantic text and diagram
5. (fol. 17v) Calendar in table form
6. (fols. 18r–24v) Anatomical diagrams with (fols. 18v-21v) accompanying text (Ps.-Galen, Figura incisionis), and other texts (items 7–8) added in the margins and other empty space. On relationship between items (a) and (b), and the diagram at fol. 13v above, see Y. V. O'Neill, 'The Fünfbilderserie-A Bridge to the Unknown', Bulletin of the History of Medicine 51/4 (1977), 538–49 (in relation to a similar series of illustrations in Cambridge, Gonville and Caius College, MS. 190 (223)); O. Kurz, in Journal of the Warburg and Courtauld Institutes 5 (1942), 137–8; T. McCall in Trans. Cambridge Bib. Soc. 16 (2016), 1–22.
6a. (fols. 18r–22r) Incipit: Hec est historia arteriarum
6b. (fols. 22v–24v) Diagrams of the brain, internal organs, and male reproductive system.
7. (fols. 18r–21r, margins) Constantinus Africanus De coitu
8. (fols. 21r–26r, margins) Trotula
9. (fols. 25r–29r) Table of lunar cycles, dominical letters and dates of Easter, from 1000–1531, with a continuous cycle from 1292.
10. (fol. 26r, margin) Trotula
11. (fols. 26r–27r, margins) Incipit: Sperma hominis descinditur ex omni humore corporis
12. (fols. 27r–29r, margins, and 29va–31rb, main text) Ricardus Anglicus Anatomia
13. (fols. 31rb–32vb, 35ra–42ra) Constantinus Africanus De stomacho
14. (fols. 42r–46r) Johannes de Sancto Paulo De simplicium medicinarum uirtutibus
15. (fol. 46r–46v) Quid pro quo
c. (fol. 46v) Added medical recipe and remedy for haemorrhoids
Incipit: Ad remouendum nigridinem sub oculo
Incipit: Emeroyde funt tribus modis
d. (fols. 47ra–47rb, 52v–52vb10) Iohannes Platearius (?) Practica brevis ('Amicum induit')
16. (fols. 47v–52r) Giles of Corbeil De urinis
Fol. 52v: text continues from fol. 47r.
e. (fols. 52vb11–53ra34) Medical recipes
f. (fol. 53ra35–53rb) Medical recipe
Fol. 53v blank.
17. (fols. 54r–58v) Bernardus Silvestris (?) Experimentarius
(fol. 54r) Rubric: Titulus liber hic instabilis hic incipit an tibi penis An sors instabilis melius foret ars docet eius
Rubric: Ars
(fols. 54r–55v) Incipit: De vita Quid erit Dic Quere A Sedente super Orientalem facitem turris Saturni
(fols. 56ra–58vb) Incipit: Hoc ornamentum decus est et fama parentum \retentum/
17a. (fol. 59r) Onomantic text ('Victor and vanquished')
17b. (fol. 59v) Chiromantic diagram
17c. (fol. 60ra–60vb) Text on chiromancy
Fol. 61r-v blank except for four lines of faint text visible at the top of fol. 61v.
18. (fols. 62ra–63ra) Philaretus Liber pulsuum
g. (fol. 63ra–63rb) Trotula
Incipit: Si fuerit fetor oris causi stomachi et interiorum
Incipit: Vidi saracenam unam
Incipit: Si habuit mulier os fetens causa putridinis
(fol. 63v) Unfinished diagrams, see Decoration.
19. (fols. 64r–71r) Alexander de Villa Dei Algorismus
20. (fols. 64r–66v, margins) Johannes de Sacro Bosco Algorismus
h. (fol. 71r, margins) Added medical recipes and notes
(upper margin) Incipit: Nota quod ferrum candens extinctum in vino curat opilacionem
(upper margin) Incipit: Incipit quartarna cum pauco frigore
(left margin) Incipit: Notandum ponunt quod flebotomia non competit
(left margin) Incipit: Nota quartana quandoque duplicat
(left margin) Incipit: Ysidarus nos oportet horas in quibus patitur crisim
(beneath main text) Incipit: Ad guttam calidam R. angsugie
i. (fol. 71v) Added medical recipes and verses
Incipit: Inflacio tibiarum in pregnantibus
(left margin) Incipit: Cortex nucis adustus et(?) desiccatus
Incipit: Qui petit egrotans quamuis contraria dentur Tunc pocius natura viget cum vota replentur
MS. Ashmole 399 – Part 2 (fols. 33–34)
Medical images

Physical extent

v (modern paper) + 71 + 2 (parchment endleaves, a bifolium) + 5 (modern paper), foliated i-v, 1–78.

Binding

Bound for Ashmole, with his arms on the spine, quarterly in the first quarter a fleur-de-lys.

Acquisition

Transferred to the Bodleian Library in 1860.

Provenance

Several booklets brought together in the early fourteenth century.

'By me hugh nalynghurst' (?) (fol. 72r, erased, 16th cent.)

'Sum Johannis Gibbon. e coll. sancte et individuae Trinitatis Oxon : et ejusdem coll. convictoris. Anno Domini 1628 men: Maij nono' (fol. 72v).

Elias Ashmole, 1617–1692.

Bequeathed by him to the Ashmolean Museum.

View full record in Medieval manuscripts in Oxford libraries

See this item

Requesting

For information on how to request this item, see Medieval manuscripts in Oxford libraries.

Viewing

This item is available to view online:

  • Digital Bodleian (full digital facsimile)
  • Digital Bodleian (26 images from 35mm slides)

Connections

People associated with this object

  • Alexander, de Villa Dei

  • Muscio

  • Johannes Sacrobosco, early 13th cent.

  • Platearius, Joannes, active 1090-1120

  • Bernard Silvestris

  • Richard the Englishman, medical writer (c. 1162-1242)

  • Ashmole, Elias, 1617-1692

  • Johannes, de Sancto Paulo, -1214/1215

  • Philaretus

  • Gilbertus, Anglicus, ca. -1250

  • Nalynghurst, Hugh, 16th century

  • Aegidius, Corbeiensis, 1140-1224

  • Gibbon, John, c. 1601-?

  • Constantinus Africanus, d. before 1098/1099

View full record

See this itemFind out how to request this item

View online
Bodleian Libraries, University of Oxford

On this page

  • Overview
  • Description from Medieval manuscripts in Oxford libraries
  • See this item
  • Connections
  • Accessibility
  • Privacy policy
  • Cookies
  • Terms of use
  • Contact

© Bodleian Libraries, University of Oxford 2025

  • Mellon Foundation
  • Bodleian Libraries, Univertiy of Oxford
We use cookies to help give you the best experience on our website. By continuing without changing your cookie settings, we assume you agree to this. Please read our cookie policy to find out more. Cookie Policy